Uporedo sa nedavnim otkrićem carskog mauzoleja i njegovim daljim istraživanjem, u Vimanicujumu se uveliko pripremaju za Limes kongres koji će od 1. do 10. septembra okupiti 480 arheologa iz 65 zemalja koji će predstaviti rezultate svog istraživanja u vezi sa rimskom vojskom, njenim ustrojstvom, strategijom.
Kada je Viminacijum 2015. godine dobio organizaciju Limes kongresa, počeli su iskopavanja legijskog logora, a sa željom da ranija arheološka iskopavanja učine vidljivijim, rekonstruisali su gradske kule preko puta samog logora.
Rukovodilac projekta Viminacijum dr Miomir Korać kaže da su do sada istražili gotovo 400 metara logora sa kulama i bedemima i da predstoji konzervacija i rekonstrukcija.
“Napravićemo ovde Limes park, rekonstrukciju legijskog logora u kome će biti smešteni istraživači koji budu došli na Limes kongres. Kada se završi kongres, to će postati rimski edukativno-sportski kamp za decu. Preko puta Limes parka će se graditi avantura park, za koji je tender u toku, sa preprekama iz rimskog perioda, namenjen deci uzrasta od 10 do 17 godina”, objasnio je Korać Tanjugu.
Pored edukacije dece i mladih, cilj tog parka jeste da se zaradi novac koji će omogućiti dalja arheološka iskopavanja. Zahvaljujući geofizičkim istraživanjima zna se da se ulica koja prolazi ispod gradskih kula, zidana od kamenih stena teških više tona, sa ivičnjacima, račva i jedan kraj ide ka forumu, drugi ka hramovima.
Blizu foruma, prema rečima Koraća, nalazi se carska palata, a pored nje hipodrom dužine 430 metara, a postoji i čitav niz hramova, ali sve to tek treba otkopati.
“Želimo da napravimo zatvoreni krug gde ćemo istražiti nove objekte koji će dati nove posetioce i to bi trebalo da dobije neku svoju održivost. Viminacijum već sada ima svoju održivost u rudimentarnom obliku te tako 50 porodica živi od prodaje ulaznica i suvenira”, rekao je Korać.
On je podsetio da su u decembru 2016. bili u Vašingtonu, u Nacionalnoj fondaciji za nauku (NSF), koja okuplja istraživače iz čitavog sveta koji se bave matematikom, bionaukom i društveno-humanističkim naukama.
NSF je odobrila 100.000 dolara za put i smeštaj svojih istraživača koji će od 26. do 28. avgusta boraviti u Viminacijumu, a Koraćev cilj je da svakog od 25 istraživača (13 doktora nauka i 12 doktoranada) poveže sa naučnicima iz NSF-a.
Viminacijum učestvuje u više međunarodnih projekata poput “OpenArch”-a, baziranog na eksperimentalnoj arheologiji i vrednog 2,4 miliona evra, zatim “Danube limes brand” čiji je su nosioci istraživači sa Univeziteta u Beču, a ideja je da Viminacijum sa još 39 lokaliteta duž Dunava bude na tentativnoj Uneskovoj listi.
Krajem avgusta u Beogradu se sastaje “Bratislava grupa” – savetodavno telo Uneska, pa Korać očekuje da će sva utvrđenja na Dunavu biti pod Uneskom 2010. ili 2021. čime bi se dobila ruta duga 600 kilometara sa mogućim sloganom “Dođite u zemlju rimskih imperatora”.
Korać naglašava da je od 1882, kada je Mihailo Valtrović započeo iskopavanje Viminacijuma, istraženo svega tri do četiri odsto teritorije.
Viminacijum je na svom vrhuncu imao između 28 i 30 hiljada stanovnika što je ravno današnjem Beogradu, među prvima je uništen u naletu varvara, što ukazuje da je bio “ekonomski interesantan za pljačkaše”, a danas predstavlja, kako ističe Korać, “Eldorado” za istraživače, jer nigde u svetu ne postoji 350 hektara ravnica ispod kojih sve vrvi od života iz rimskog perioda.
Arheolozi u Viminacijumu, koji zahvaljujući izgrađenom naučno-istraživačkom centru rade 11 meseci godišnje, trenutno su okupirani novootkrivenim mazuolejom i nastojanjem da otkriju nove predmete koji bi ukazali ko je u njemu bio sahranjen i nad kim je izvršeno “damnation memoriae” (brisanje iz sećanja), na šta upućuje usitnjenost nalaza.
A da je reč o ličnosti visokog ranga u prilog govori način gradjenja mauzoleja sa ograđenim zidovima, platformom, koja je trebalo da drži konstrukciju najmanje 12 metara visoku.
Tu je čitav niz grobova, a pronađena su i krila orla, ruka na balčiku mača, dve glave, kamena plastika sa motivima listova kantusa – simbola večnog života, rozetama i venčićima.
Korać kaže da je u 3. veku bilo nekoliko “damnation memoriae” čiji je cilj bio minimizacija protivnika ili umanjenje važnosti prethodnika i pomenuo je bitku 285. godine, nedaleko od mesta gde je pronađen mauzolej, između Dioklecijana i Karina u kojoj je Dioklecijan pobedio iako je bio slabiji sa duplo manjim brojem legija.
“Moguće da se ovde radi o tome, da je Dioklecijan hteo da minimizira svog moćnijeg protivnika nakon pobede, ali sve su to samo pretpostavke”, rekao je Korać.
