Srpska pravoslavna crkva i vernici proslavljaju mladog Svetog Nikolu, dan kada su, u 11. veku, mošti najčešće slavljenog i omiljenog svetitelja u našem narodu prenete iz Likije u Bari. Slave ga mnoga mesta i porodice kao malu slavu, zavetinu ili preslavu.
Današnji praznik spomen je na prenos moštiju Svetog Nikole iz Mire, drevnog grada u antičkoj Likiji, u Bari, gde i danas počivaju.
Prilikom prenosa svetih moštiju, desila su se mnoga čudesa, koja se, kažu, i danas dešavaju, pa se vernici širom sveta mole ovom svetitelju kada se nađu u nevolji ili bolesti.
Smatran svecem još za života, skroman i čestit, Sveti Nikola pomagao je siromašnima, krišom čineći dobročinstva.
Smatra se zaštitnikom dece, učenih ljudi, trgovaca, mornara, putnika…
Kod nas ovog sveca najviše proslavljaju na Nikoljdan, 19. decembra po novom kalendaru, u znak sećanja na svetiteljevu smrt 343. godine.
Oni koji slave Nikoljadan, prenos moštiju obeležavaju kao preslavu, i obrnuto.
Zbog najčešće lepog vremena na današnji dan, praznik se u narodu naziva i letnji Sveti Nikola, ponegde Nikolaja i Nikolice.
Po običajnom kalendaru, danas ne valja raditi kućne poslove. Ponegde se, kao i za zimski Nikoljan, daruju deca.
