Enigma Mileninih snova
U Modernoj galeriji Centra za kulturu Lazarevac u četvrtak, 7. septembra u 19. časova svečano će biti otvorena izložba slika Milene Pavlović Barili “Enigma Mileninih snova”, iz umetničkog fonda Fondacije “Milenin dom”, Galerija “Milene Pavlović Barili”.
Na izložbi, autorke Violete Tomić biće prikazano dvadeset i osam radova iz kolekcije Fondacije “Milene Pavlović Barili”, kojima će biti obuhvaćeni periodi od 1927-29. godine, pasteli (modne kreacije i reklame) iz 1926 – 1929. godine i iz perioda nakon 1940. godine, kao i slikarski period od 1932 – 1942. godine. Milena Pavlović Barili je jedna od najuspešnijih i najpoznatijih predstavnica evropske umetničke avangarde četvrte decenije XX veka.
Rođena je u Požarevcu, 5.novembra 1909.godine kao jedino dete Danice Pavlović i Bruna Barilija, Srpkinje i Italijana, iz ljubavi planule na Muzičkom konzervatorijumu u Minhenu. Milenin život obojili su rodni Požarevac, Beograd, Minhen, Rim, Pariz, i na kraju, Njujork.
Slikarsko obrazovanje kao izrazito darovita, sticala je najpre u Umetničkoj školi u Beogradu gde je učila od Bete Vukanović, Ljubomira Ivanovića i Dragog Stojanovića zajedno sa Đorđem Andrejevićem Kunom i Lazarom Ličenoskim. Posle Beograd odlazi u Minhen gde su joj na Umetničkoj akademiji profesori Hugo fon Haberman i Franc fon Štuk.
Milenin prvi debi pred likovnom publikom bio je decembra 1928. U Novinarskom domu, stecištu intelektualne elite u Beogradu. Maja naredne godine izlaže u rodnom Požarevcu, pa na prvoj prolećnoj izložbi jugoslovenskih slikara u Galeriji „Cvijeta Zuzorić“.
U tom periodu slikarski je oslonjena na akademizam minhenske škole odražen u zanatskoj preciznosti i poetskom poimanju osećanja.Preokupacija su joj portreti bliskih osoba, majke Danice, ujka Bože, nane Bose ali i filmskih zvezda poput Rudolfa Valentina, Konrada Fajta. Autoportreti koje tada slika reflektuju njen unutrašnji svet: Autoportret sa belom tokom, Autoportret, 1929. Samostalno izlaže 1931. U „Blumsberi galeriji“ u Londonu.U stilu naglašenog graficizma sa urbanim motivima predstavlja se temperama na papiru i akvarelima: London I,London II…
U Parizu boravi od 1931.Taj period se odlikuje unošenjem simbola i sadržaja koji će je slikarski privlačiti i kasnije. Linija postaje dominantan elemenat slika viđenih kroz gamu svetlih, nežnih i sofisticiranih tonova. Uočljiv je uticaj Đorđa de Kirika.
U njen stvaralački život ulazi Žan Kasu koji piše kritiku za samostalnu izložbu u Parizu u Galeriji Žen Erop 1932.godine.Tada su već uobličeni raniji metafizički nagoveštaji.U jednoj od najčuvenijih pariskih galerija izlaže samostalno i kolektivno.To su slike: Žena sa probušenim listom, Torzo sa krilom,Devojka sa gitarom… Do 1936. Ređaju se izložbe u Rimu, Firenci, Veneciji.
Nastaje preokret u njenom slikarstvu. Crtež postaje neuočljiv, boja preuzima njegovu dotadašnju ulogu kao i uvođenje renesansne linearne perspektive, tako da njeno slikarstvo dobija obeležja magičnog i nadrealističkog. Tada bastaju Milenine slike: Fantastična kompozicija sa ženskim aktom i zmajem,Krilata antropomorfna vaza sa cvećem, Autoportret sa strelcem, Venera sa lampom… U leto posećuje Požarevac i to je njen poslednji boravak u rodnoj zemlji.
Već sledeće, 1937.pa i 1938. Samostalno izlaže u najpoznatijim rimskim i pariskim galerijama.Kao deo nove generacije daje ton prestonici evropskog i svetskog slikarstva – Parizu.
Ne zapostavlja ni zemlju u kojoj je odrasla – sa jugoslovenskim umetnicima tih godina kolektivno izlaže u Parizu i Hagu. Pred sam početak Drugog svetskog rata putuje preko okeana do Amerike da bi prisustvovala Velikoj izložbi nadrealista u NJujorku. Prvih meseci muče je čežnja i oskudica.Radi ilustracije za poznate modne časopise, „Vog“,“Harpers bazar“,“Šarm“, „Glamur“ i druge. Ilustracije su vrhunske i zrače duhom njenog slikarstva.Tada radi i dizajn za „Revlon“ kozmetiku i za parfem Eskejp Meri Danhil“.
Na poziv kompozitora Đan Karla Menotija pravi skice kostima za balet „Sebastijan“. Rozamund Frost, Milenina prijateljica i istoričarka umetnosti svedoči da je bila tražena kao komercijalni dizajner, aranžer, portretist. Otvaraju joj se vrata njujorških galerija i kulturnog života i sveta. Izlaže 1940. U „DŽilijen Levi galeriji“ i poznati umetnički časopisi ukazuju na vrednost njenih slika.
Začarani krug Mileninog čudesnog slikarstva završava se kao na početku – portretima poznatih i krunisanih glava, švedskog princa Karla, princa Faradina, austrijskog nadvojvode Franca Jozefa, kralja Petra II Karađorđevića….
Na izložbi u Vašingtonu upoznaje Roberta Tomasa Astora Goslina i udaje se za njega. Milenino poslednje delo je Monahinja,prestavljena sa srcem u plamenu između podignutih dlanova.Inspirisan tom slikom Đan Karlo Menoti je komponovao operu „Svetica Bliker ulice“.
Preminula je u Njujorku, 6.marta 1945.godine.
Izložba je otvorena od 07.09.2017 do 21.09.2017.
