Pitanje koje nema koga ne zanima, pa makar u penziju išli i za tri ili pet godina, jeste kako se određuje visina starosne penzije. Odgovor se može naći i na sajtu penzijskog fonda, gde se navodi da se ova prinadležnost određuje prema ostvarenom penzijskom stažu i zaradama, odnosno osnovicama osiguranja za koje je plaćen doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje.
Obračun podrazumeva stavljanje u odnos ukupne zarade od 1. januara 1970. godine sa prosečnom godišnjom zaradom u Srbiji za svaku kalendarsku godinu i na taj način izračunava godišnji lični koeficijent, s tim što on ne može biti veći od pet.
Zbir godišnjih ličnih koeficijenata se deli sa periodom za koji su obračunati i dobija se lični koeficijent koji ne može biti veći od 3,8. Tako dobijen lični koeficijent se množi sa ukupno ostvarenim penzijskim stažem i opštim bodom koji predstavlja fiksni iznos koji se usklađuje na isti način kao i penzija. Staž za obračun iznosa penzije ne može iznositi više od 45 godina.
Prevremena starosna penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija, s tim što se trajno umanjuje za 0,34 odsto za svaki mesec ranijeg odlaska u penziju. Umanjenje može iznositi najviše 20,4 procenata.
Invalidska penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija, s tim što se prilikom obračuna uvećava i za dodati staž koji zavisi od navršenih godina života i pola osiguranika. Ako je invalidnost prouzrokovana povredom na radu ili profesionalnom bolešću, penzija se obračunava prema penzijskom stažu od 40 godina.
Porodična penzija se određuje od starosne, odnosno invalidske penzije umrlog osiguranika, odnosno korisnika, i to u procentu koji zavisi od broja članova porodice (za jednog člana 70%, za dva člana – 80, za tri člana – 90, za četiri i više članova – 100%).
Ako je penzija manja od najnižeg iznosa penzije utvrđenog u skladu sa zakonom, određuje se najniži iznos penzije koji zavisi od kategorije osiguranika koji se određuje prema pretežno navršenom stažu osiguranja. Korisniku penzije koji je ostvario i inostranu penziju pripada razlika do najnižeg iznosa penzije, ako je zbir penzija manji od najnižeg iznosa penzije.
Prema Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju, fond počev od 1. januara 2019. godine novim korisnicima penzija, odnosno novčanih naknada, isplatu obavlja isključivo preko banke, odnosno na tekući račun punomoćnika, staraoca, hranitelja, roditelja za dete, kao i na račun ustanove u koju je korisnik smešten.
