U četvrtak 7. marta 2019.g. u Galeriji savremene umetnosti u Požarevcu otvorena je izložba radova “AMATES DE KSALITLA” tj.”RADOVI NA PAPIRU AMATE IZ KSALITLE”. Izložba je organizovana u saradnji Ambasade Meksika u Srbiji i Narodnog muzeja u Požarevcu.
Kolekcija od 27 slika iz Ksalitle, meksičke države Gerero, sačinjenih na papiru amate čini deo umetničke zbirke Ambasade Meksika u Srbiji.
Gosti izložbe su bili Ambasador Meksika u Srbiji Negova ekselencija Marko Antonio Garsija Blanko sa suprugom i saradnicima i Romski edukativni centar iz Požarevca sa predsednikom Veljković Miroslavom i saradnicima.
Ovu izložbenu postavku otvorio je Predsednik Skupštine grada Požarevca gospodin Bojan Ilić.
Na otvaranju izložbe prisutnim gostima se najpre obratio direktor Narodnog muzeja u Požarevcu dr Gordan Bojković koji je govorio o povezanosti i sličnosti naroda Srbije i Republike Meksika i naglasio da je kultura nit koja spaja i veoma udaljene države i narode.
Zatim se prisutnim posetiocima obratio ambasador Meksika u Srbiji – Njegova ekselencija Marko Antonio Garsija Blanko koji se zahvalio Narodnom muzeju u Požarevcu i Gradskoj upravi grada Požarevca na uspešnoj saradnji i gostoprimstvu.
Ambasador Meksika je govorio o izložbi „Radovi na papiru amate iz Ksalitle“ i kazao:
„Umetnost na papiru amate iz Ksalitle govori o narodu koji obiluje istorijom i tradicijom, sa temama koje nam pričaju priču o njihovom životu i društvenim, ekonomskim i religioznim događajima, tako različitim kao što su ribolov, poljoprivreda, stočarstvo, praznici, rituali ili jednostavno samo prikaz prirode.
Ksalitla, narod koji govori nauati dijalektom, ime bi moglo da se prevede na naš jezik kao „mesto gde obiluje pesak“ predstavlja centar zbivanja meksičkih indijanaca gde je predivno posmatrati kako magične ruke njihovih umetnika uspevaju da pretvore, impresivnom spretnošću, jedan običan komad drveta ili komad blata u pravo umetničko delo.
Prema istoričarima, za papir se na Mezoameričkoj visoravni znalo pre nego u Evropi. Proizvodi se od kore različitih vrsta stabala iz porodice duda, poznate pod zajedničkim nazivom amate.
Amati (dudinjak ili smokvarnik) je reč na nauati jeziku kojom su indiosi označavali papir dobijen iz stabla.
Narodi na području meksičke visoravni su sakupljali koru drveta vrste fikus koju su potapali i kuvali u vodi sa krečom da bi postigli tanke folije biljno-vlaknaste mase, koje su mogle da se razlikuju po formi i gustini u skladu sa namenom za koju je predviđen papir (za pisanje ili za izradu ukrasa).
Nakon toga su te folije sušili na suncu, koje kada se osuše dostignu svetlu do tamne oker boje i naboranu teksturu. Finalni arak se zove „papir amate“.
Pre dolaska Španaca, papir amate se proizvodio u velikim količinama i bio je veoma cenjen među starim meksikama. Koristili su ga za kodekse u kojima su zapisivali svoja naučna i religiozna znanja, istorijske odnose, administrativne podatke.
Tradicionalno, ovaj papir se koristio za vraćanje i rituale posvećene ozdravljenju ili za prizivanje obilnih kiša i dobre žetve.
Danas, proizvodnja amatea je usmerena ka zadovoljavanju potreba narodnih slikara iz oblasti reke Balsas u Gereru, koji važe za odlične crtače na keramici a koji su svoja znanja preneli na slikanje na papiru amate.
Rezultat toga su izvanredna dela puna kolorita i lepote, uobličena sa velikom senzualnošću. Njihova tematika obuhvata motive od prikazivanja životinja i biljaka – sa veoma naglašenom ornamentalnošću – do prikaza koji asociraju na svakodnevne aktivnosti stanovnika ove oblasti.
Meksički papir doživljava danas svoje zlatno doba. Napori indiosa iz plemena otomi i naua omogućili su oživljavanje jedne od najlepših i najoriginalnijih tradicija američkog kontinenta.“
Moderator svečanog otvaranja izložbe bila je Višnja Ognjanović, a gosti su uživali u muzičkom programu ansambla „Novi zvučni talas“ kao i u keteringu pekare „Duda“. Učenici Ekonomsko-trgovinske škole su pomogli u posluživanju tokom svečanog otvaranja.
Požarevačka publika, kao i gosti iz drugih gradova moći će da posete ovu izložbu poznatih meksičkih umetnika do 21.marta. Ulaz je slobodan.
